Çocuklar yeterli gıdadan mahrum bırakıldığında hızla sağlık sorunları başlıyor. Ölüm riski artarken, hayatta kalanlar da ömür boyu sağlık problemleriyle karşı karşıya kalabiliyor. Gazze’de özellikle 5 yaş altındaki çocuklar, İsrail’in savaş boyunca yardımların girişine getirdiği kısıtlamalar nedeniyle en kırılgan grup haline geldi. Bu yaz kaydedilen yetersiz beslenme oranları savaşın başından bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Uzmanlardan oluşan bir panel, Gazze’nin en büyük kentini resmen “kıtlık” altında ilan etti.
Gazze’deki çocukların yüzde 16’sında akut yetersiz beslenme görüldü. Temmuz ayında yiyecek tüketimi savaşın başlangıcından bu yana en düşük seviyeye indi. Ağustos’un ilk iki haftasında taranan 58 binden fazla çocuğun yaklaşık 6 bini ağır yetersiz beslenme vakasıydı. Mayısta 11 haftalık ablukadan sonra yardımlar yeniden girse de miktar yetersiz kaldı. Daha fazla yardım girmesine rağmen gıda kıtlığı yaygınlığını sürdürüyor ve birçok çocuk için kalıcı hasar çoktan oluşmuş durumda.
Çocuklar ağır yetersiz beslendiklerinde vücut önce yağ depolarını tüketiyor. Ardından kaslar parçalanıyor, fiziksel güç hızla azalıyor. Sonraki aşamada kalp, karaciğer, bağırsaklar gibi organlar küçülüyor, bağışıklık sistemi çöküyor ve basit enfeksiyonlar dahi ölümcül hale geliyor. En sonunda organ yetmezliği başlıyor; vücut sıcaklığı kontrol edilemiyor, nefes yavaşlıyor, kan basıncı düşüyor, beyin hasar görüyor.
Dünya Sağlık Örgütü, bu çocukların enerji yoğun özel gıdalarla beslenmesi gerektiğini belirtiyor. Fıstık bazlı mamalar, zenginleştirilmiş süt ve tatlı patates gibi ürünler tavsiye ediliyor. Ancak Gazze’de bu ürünler yeterince bulunmuyor. En ağır vakaların hastanede tedavi edilmesi gerekiyor. Çocuklara genellikle özel hazırlanmış süt, çoğu zaman nazogastrik tüple veriliyor (burundan besleme). Gazze’nin kuzeyindeki El-Rantisi Çocuk Hastanesi’nde doktorlar bu zenginleştirilmiş sütü bulmakta zorlanıyor. Pediatrist Şerif Matar, “Elimizden gelenin en iyisini yapıyoruz ama miktar da kalite de yeterli değil” diyor.
Gazze’deki sağlık çalışanları, bu ölçekte bir krizle daha önce hiç karşılaşmamıştı. Dünya Sağlık Örgütü acil eğitimler düzenlerken bazı doktorlar da konuyla ilgili kendi imkanlarıyla bilgi edinmeye çalışıyor. Hazirandan bu yana onlarca çocuğun yetersiz beslenme nedeniyle öldüğü bildirildi, ancak kesin sayı belirsiz çünkü malnütrisyon çoğu zaman diğer hastalıklarla birlikte görülüyor.
Yetersiz beslenmeden kurtulan çocuklarda bile büyüme geriliği, yumuşak kemikler, karaciğer ve böbrek sorunları, zihinsel bozukluklar gibi kalıcı etkiler kalabiliyor. Uzun vadede felç, diyabet ve kalp hastalığı riskleri artıyor. Bazı çocuklar tedavi edilip taburcu edilse de aileleri kamplarda yeterli yiyecek bulamadığı için kısa süre sonra aynı sorunlarla geri dönüyorlar.
Çeviri
