Büyükekşi’den VAR sözleri! “90 durumdan 85’i doğru”

Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) Lideri Mehmet Büyükekşi, federasyon olarak güzel niyetle çalıştıklarını ve Türk futbolunun marka pahasını yükseltmek istediklerini belirtti.

Riva Hasan Doğan Ulusal Gruplar Kamp ve Eğitim Tesisleri’nde düzenlenen Görüntü Yardımcı Hakem (VAR) sisteminin bilgilendirme toplantısının akabinde, basın mensuplarının ziyareti için kapısını açtığı VAR Sistemi Merkezi’nde AA muhabirine konuşan Büyükekşi, başkanlık sürecini, hakem konusunu ve beklentilerini paylaştı.

Türk futbolunda son periyotların en büyük tartışma konusu olan VAR ile ilgili görüşlerini aktaran Büyükekşi, “Biz yaptığımız her işin gerisindeyiz, uygun niyetliyiz. Olağan ki vakit zaman düşünceler olacak, yanlışlar olacak. Fakat düzgün niyetle bu iş yapılıyor. Bunu göz önüne sergileyebilmek kıymetli.” dedi.

“VAR uygulamasında en güzel birkaç ülkeden biriyiz”

Yaptıkları işte teknoloji olarak da çok âlâ bir durumda olduklarını belirten Büyükekşi, “Örnek vermek gerekirse; Avrupa’da şu anda 27-28 ülkede VAR uygulanıyor. 1. Lig’de yalnızca 5 ülkede uygulanıyor, bunun bir tanesi Türkiye. Bu VAR sistemini orta saha hakeminden ayırmakla maksadımız şu; burada hakemlerin ihtisaslaşıp dünyada en güzellerden bir tanesi olması. Şu anda Hugh Dallas’ın belirttiği formda, VAR uygulamasında dünyadaki en düzgün birkaç ülkeden biriyiz. Lakin kâfi mi, yetmez. Kesinlikle eksiklerimiz olacak. Zira insanoğlu her vakit kusur yapabilir. Bu yanılgıları da düzelterek gidiyoruz.” diye konuştu.

VAR sisteminin hayatlarına girdiğinden beri kimi hususların kamuoyu tarafından ya yeteri kadar bilinmediğini ya da yanlış bilindiğini vurgulayan Büyükekşi, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Biz bu eksikliği giderebilmek için hoş bir sunum hazırladık. MHK lider vekilimiz sayın Murat Ilgaz o sunumu gerçekleştirdi. UEFA ve FIFA tarafından kabul edilen ve IFAB tarafından belirlenen bir VAR protokolü var. Bu VAR protokolünün gerçek uygulanması son derece değerli. Bizim ana prensibimiz ve UEFA’nın tavsiye ettiği ‘minimum müdahale azamî fayda’ prensibinden yola çıkarak eskiye nazaran VAR protokolü sonlarına çekerek uygulamaya başladık. Hedefimiz de burada şu; futbolun marka bedelini artırabilmek ve futbolu hakem yanlışlarından çok bilhassa gençlerin, bayanların, çocukların, ailelerin izleyebilmesini sağlamak. Hakem yanlışlarından çok, futbolun hoşluklarının konuşulduğu bir ortamı yaratabilmek. Böylece de gelecekte, yayın ihalesinde fiyatı iki katına çıkarabilmek. Yani bu da marka pahasını artırmakla olur.”

 “Güven ve şeffaflık için VAR odalarını basın mensuplarına açtık”

VAR odalarını tüm basın mensuplarının nezaretine açtıklarını vurgulayan Büyükekşi, şöyle devam etti:

“Burada gaye şu; hem sizlerin bu işleri çok yeterli bir biçimde görmesi, ki VAR nerede müdahale eder, nerede etmez…İşte ceza alanı içindeki faullerin penaltı olup olmadığı, durumun gol olup olmadığı, kırmızı kart olayları ve yanlış oyuncu cezalandırılması üzere 4 tane sistemde müdahale ettiğinin, onun dışında müdahale etmediğinin, maçı temel yöneten orta hakemin asıl sorumlu olduğunun, VAR hakeminin tıpkı yardımcı hakemler, dördüncü hakem üzere yardımcı hakem olduğunun bilhassa altını çizdik. Zira son karar tekrar orta saha hakeminin. Demo yaptırarak, bir ekip spekülasyonlara sebep olan ofsayt çizgisi çekme, burada ofsayt çizgisini basın mensuplarımıza çektirerek ve birtakım yeniden yanlış anlamalara sebep veren çizgilerin perspektife girmesi üzere, güya çizgi yanlış çekiliyormuş üzere algı yaratılması, bunların önüne geçebilmek için bu çalışmayı yaptık. Hem itimadı hem şeffaflığı aşılamak açısından bunu yaptık. Salı günü de birebir uygulamayı, Harika Lig ve 1. Lig kulüp liderlerimiz, teknik yöneticilerimiz ve kaptanlarımız için yapacağız, onları davet ettik. Bu bitti mi? Bitmeyecek. Bundan sonra da, maç olmadığı günlerde, gerek basın mensupları, gerekse liderlerimiz, gerekse yöneticiler yahut futbolcular randevu alarak, bir hakemimiz eşliğinde demo yaparak bunların hepsini deneyebilecek, görebilecek, şeffaf bir biçimde bilgilenecek.”

“Bu uygulama devam edecek”

Her vakit daha düzgününü yapmaya çalıştıklarının altını çizen Büyükekşi, “Mükemmeli bulmamız lazım, biz de gece gündüz onun için çalışıyoruz. Her vakit toplantılar yapıyoruz. MHK ile görüşüyoruz. Hakemlerimizle görüşeceğim önümüzdeki günlerde. Daha düzgün olabilmek için en değerli yol eğitim. Eğitime de yük vermemiz gerekiyor. Eğitimle bu işi çok daha hoş bir hale getirmemiz gerekiyor. Bugün de bu çalışmanın başarılı olduğunu düşünüyorum. İnşallah randevu sistemiyle bundan sonraki günlerde de gelen konuklarımıza kapımız açık. Maç olmadığı günler, salı, çarşamba, perşembe günleri bu uygulama devam edecek.” ifadelerini kullandı.

 “Marka bedelini artıracaksak paydaşlarımızın pahalı olması lazım”

“Bir kadro, onlarca yüzlerce konuma giriyor, gol oluyor yahut olmuyor, orada nasıl değerlendiriliyorsa, onun da birebir biçimde kıymetlendirilmesi lazım.” diyen Büyükekşi, en değerlisinin niyet olduğunu, hakemlerin yeterli niyetli olarak büyük özveriyle bu işleri yaptığını ve büyük bir sorumluluk aldıklarını kaydederek şu formda konuştu:

 “Çünkü ben daima şunu söylüyorum; şayet Türk futbolunda marka bedelini artıracaksak bütün paydaşlarımızın bedelli olması lazım. TFF’nin, gruplarımızın, futbolcuların, teknik yöneticilerin, hakemlerin, medyanın… Hepimiz birebir gemideyiz. Hepimiz bedelli olursak, birbirimize paha verirsek, karşılığını o formda dışarıda daha yeterli görürüz. Zira bir yandan da ben yayıncı kuruluşa şunu söylemiştim; şu anda yaklaşık 120 ülkeye maçların özetlerini satıyorlar, ‘150 ülkeye satmamız lazım’ dedim. Yani ihracat yapıyoruz. Bunu yapabilmek için de futbolumuzun marka kıymetine katkı sağlamamız lazım.“

 “90 durumun 85’inde hakikat karar verilmiş”

Hakem kararlarında empati yapmak gerektiğine dikkati çeken Büyükekşi, “Aslında en hoş şey, bir şey hakkında yargılama yaparken, karar verirken empati yapmak. Şayet empati yaparsanız o vakit farklı düşünebilirsiniz, olayı daha yeterli anlayabilirsiniz. Siz artık bundan sonra bir yayın yaparken yahut bir köşe müellifimiz yahut bir muhabirimiz yazı yazarken empati yapacaksınız. Empati yapmasını istiyoruz. Koşullar ne, nasıl yapılıyor, kaç saniye içerisinde karar veriliyor, bu sıkıntı durumda ben olsaydım ne yapardım, burada en hoş formda bir göstergesi olacak. Bunu da önümüzdeki günlerde inşallah göreceğiz. Ben o gün de söylemiştim. Aslında bunu genellemeye sokmamak lazım. ‘Birkaç kulüp istedi diye VAR sistemi ortadan kaldırılmaz’ dedim. Herhalde bir anket yapsak kadroların yüzde 90’ı VAR sisteminin devam etmesini ister. Zira baktığımızda 90 tane duruma müdahale edilmiş. 90 tane konumun 85 adedinde gerçek karar verilmiş. O denli olmasaydı tahminen onlarca gol iptal olacaktı yahut gol olan durumlar iptal edilmeyecekti. Yahut iptal edilen, tam zıddı gol olan durumlar var ofsayttan yahut kırmızı kartlardan ötürü. Onun için, genelde bu türlü bir şeyi biz de kendi çapımızda araştırıyoruz. Bu türlü bir şeyi çoğunluk olarak talep eden yok.”

 “Federasyonunun işi yalnızca hakemler değil”

Büyükekşi, misyona geldiğinden beri yapamadığı bir proje olup olmadığı ya da yapmaktan pişmanlık duyduğu rastgele bir iş olup olmadığını sorusuna “Yapamayalım demeyelim de, daha yapacağımız çok iş var.” ifadesini kullanarak, şu yanıtı verdi:

“Pişmanlık duyduğumuz rastgele bir şey yok. Biz daha misyona 16 Haziran’da geldik, o gün seçildik. Ortada bir 10 günlük bayram tatili var. 4 ay yeni bitti. 3,5 aydır gece-gündüz vazife yapıyoruz. Yani herhalde 1-2 yılda olması gerekenleri kısa periyotta yaptık lakin daha yapacağımız çok iş var. Dijitalleşmeyle, yapay zekayla, ulusal kadroyla, altyapıyla, genç gruplarla ilgili çok işimiz var. Türkiye Futbol Federasyonunun işi yalnızca hakemler değil. Bu vazifelerinden bir tanesi. Lakin birçok işimiz var. Birçok da yenilikler yaptık. Fakat hani bir şey var ya, ‘bizi izlemeye devam edin’ diye. Bizim daha çok yapacağımız iş var, inşallah sırayla.”

“Başkanlarla son derece hoş bir diyaloğumuz var“

Kulüp yöneticileriyle yeterli bir bağlantı içinde olduklarını söz eden Büyükekşi, “Kulüp liderleriyle son derece hoş bir diyaloğumuz var, her bölümden. Hem Muhteşem Lig’den hem 1. Lig’den, 2 ve 3. liglerden her kısma hoş bir bildiri veriyoruz. Onlarla bağlantılarımız pek düzgün. Onlar da bunu takdir ediyorlar. Gerek kamuoyu, gerek hakemlerle ilgili, gerek öteki mevzularla, gerek kamuyla ilgili. Gerek bakanlarımızla, gerekse Cumhurbaşkanımızla pek uygun münasebetler içindeyiz. Daha uygun yapabilmek için de herkes takviye veriyor.” değerlendirmesinde bulundu.

Futbolun paydaşları tarafından takdir gördüklerini vurgulayan Büyükekşi, “Ama değerli olan da doğruyu bulabilmek, ortak akılla bu işi yapabilmek. Bizim prensibimizde ‘ben’ yok, ‘biz’ var. Değerli olan, ‘biz’ olarak hareket edebilmek. O yüzden doğruyu bulmak için de istişareye her vakit değer veriyoruz.” görüşlerini lisana getirdi.

” Bakış açımız değişti”

Mehmet Büyükekşi, AA muhabirinin, “Bir futbolseversiniz. Bir maç izlediğinizde artık hangi konumun ne cins bir tartışmaya galebe çalacağını fark ediyorsunuzdur. O maçta, ‘eyvah bu çok tartışılacak’ diyor musunuz?” sorusunu da, şu sözlerle cevapladı:

“Mutlaka. Ben ona daha kesin ve kolay bir karşılık vereyim. Artık vakit zaman ben de gidiyorum. Maksadım Harika Lig’den her kadronun en az bir maçını seyretmek. Dönem bitene kadar. Öbür liglerdeki kadrolara da gitmek istiyoruz vakit buldukça. Lakin şunu söylüyorum; biz artık maç seyretmiyoruz, hakem seyrediyoruz. Maçın sonucunu sormuyoruz evvel hakemin yaptığı bir yanılgı var mı, bir sorun var mı, bir kritik durum var mı, onu soruyoruz. Bakış açımız değişti.”